ما تا لبِ جوی مولیان برگشتیم
تاریخ انتشار: ۴ دی ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۳۶۶۰۹۱
چهارم دیماه را سالروز ولادت رودکی میدانند؛ شاعری که میراثش برای زبان فارسی و ایران فرهنگی پس از گذشت قرنها همچنان تأثیرگذار و ماندگار بوده است. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، ابوعبدالله جعفر بن محمد بن حکیم بن عبدالرحمن بن آدم متخلص به رودکی را پدر شعر فارسی مینامند؛ با این حال بخشهایی از زندگی رودکی با وجود شهره و آوازه و همچنین تأثیرگذاریاش بر ادب فارسی، ایران فرهنگی و شاعران پس از خود، در هالهای از ابهام به سر میبرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
لطف سخن رودکی و اشراف او بر زبان، شعر، حکمت و موسیقی از او شاعر توانایی ساخت که بر شاعران پس از خود تأثیری انکارناشدنی گذاشت. رودکی از روزگار جوانی آوازی خوش داشت، در موسیقی و نوازندگی چیرهدست و پرآوازه بود. شعر و موسیقی در سدههای چهارم و پنجم همچون روزگار پیش از اسلام به هم پیوسته بودند و شعر به همراه موسیقی خوانده میشد. شاعران بزرگ آنانی بودند که موسیقی نیز میدانستند.
از همعصران رودکی، منجیک ترمذی و پس از او، فرخی استاد موسیقی زمانه خویش بودند. شاعران، معمولاً قصاید خود را با ساز و در یکی از پردههای موسیقی میخواندند. هر کس که صدایی خوش نداشت یا موسیقی نمیدانست، از راوی میخواست تا شعرش را در حضور ممدوح بخواند. رودکی شعرش را با ساز میخواند. نمونهای از تأثیرگذاری شعر و موسیقی او در چهار مقاله نظامی عروضی ذکر شده است؛ آنجا که سروده معروف «بوی جوی مولیان» به همراه چنگی که رودکی در دست دارد، امیر نصر سامانی را از خود بیخود کرد؛ به طوری که پادشاه سامانی بیکفش و خدم و حشم سوار بر اسب خود میشود تا به وطن خود بازگردد.
تأثیری که رودکی بر شعر فارسی گذاشت، سبب شد تا او را پدر شعر فارسی بنامند. شاهمنصور شاه میرزا، مدیر گروه فرهنگی تاجیکستان در سازمان اکو، درباره این تأثیرگذاری رودکی میگوید: در دوران او، همزبانان او هم در عرب و هم در عجم، شعرای بسیار خبرهای مانند، «حنظله بادغیسی» و ابوحفص سغدی میزیستند و میسرودند. برای مثال، سغدی، قصیده بلندی با مطلع: «آهوی کوهی به دشت چگونه دودا / یار بی یار چگونه بودا» سروده که بسیار پیش از رودکی بوده است. ولی رودکی به عنوان یک معمار بود! این شاعران، کلبههایی درست کرده بودند که یکی در نداشت و یکی پنجره نداشت و ... اما رودکی یک خانه تمام عیار و آماده کاملاً مجهز به جامعه بشری تحویل داد! به خاطر همین رودکی را پدر شعر فارسی میگویند. با اینکه در دنیای عرب قصایدی بسیار غرا و شیوا وجود داشتند، اما رودکی قصیده را به نحو احسن سرود و در این زمینه، بزرگی کرد. در رباعی این نیز، وی پدیدآورنده این قالب شعری بود و به همین دلیل رودکی را پدر رباعی میدانند که در وزن «لاحول و لاقوة الابالله» است.
دیدار دوباره با شاعر تیرهچشم روشنبینچهارم دیماه را سالروز ولادت رودکی میدانند؛ شاعری که میراثش برای زبان فارسی و ایران فرهنگی پس از گذشت قرنها همچنان تأثیرگذار و ماندگار بوده است.موسی عصمتی شاعر روشندل کشورمان سرودههایی را در قالب رباعی به پرچمدار و پدر شعر فارسی(رودکی جان) و مبدع این قالب تقدیم کرده است که در ادامه میخوانید:
سرگشته و گنگ و مات برگشت امیر
بی آنهمه سور و سات برگشت امیر
ِآن روز که دلتنگ بخارا بودیم
با شعر تو از هرات برگشت امیر
*
آن روز شکوه لحظهها را دیدیم
ما رنگ ِ خداییِ صدا را دیدیم
از پنجره بسته چشمت در شب
ما معجزه سبز خدا را دیدیم
*
چون ماه ، به سمت آسمان برگشتیم
چون سرو ، به باغ و بوستان برگشتیم
با نغمهی رود بیکرانت ای مرد
ما تا لبِ جوی مولیان برگشتیم
*
تو آینه را دوباره جاری کردی
با نغمه رود بیقراری کردی
تو سرو بلند فارسی را هر روز
با شعر و ترانه آبیاری کردی
*
این سرو بلند و شاد مدیون تو است
این شعر پر از نماد مدیون تو است
هرچند پیافکند بنایی چون کوه
فردوسی پاکزاد مدیون تو است
*
در کوه هنوز هم صدایت باقیست
پژواک تمام لحظههایت باقیست
در سنگترین نشانههای تاریخ
دیدیم هنوز رد پایت باقیست
*
گل داده جهان فارسی بعد از تو
روشن شده جانِ فارسی بعد از تو
هر روز پر از گزارههای عشق است
دستور زبان فارسی بعد از تو
*
با تو غزل و سرود جاری شده است
بغضی که شکسته بود جاری شده است
آموی زلال فارسی در این دشت
از جانب پنجرود جاری شده است
*
حالا غزل و ترانهها رویاییست
موسیقی رودخانهها رویاییست
از دشت سرخس ، تا خجند و پروان
چون شعر تو ، عاشقانهها رویاییست
***
خوش باش که خار سیمها گل شده است
این مرز ، بدل به جاده و پل شده است
نام همهی ِ برادران جانی
تهران و دوشنبهجان و کابل شده است
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: شعر پدر شعر فارسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۳۶۶۰۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آموزش زبان فارسی در ارمنستان موجب تقویت تعاملات دو کشور میشود
به دعوت وزارت فرهنگ، آموزش و پرورش و علوم ارمنستان هیاتی از جمهوری اسلامی ایران به ریاست حجتالاسلام والمسلمین محمدمهدی ایمانیپور امروز (پنجشنبه، ۱۳ اردیبهشت) به منظور آشنایی با روند آموزش زبان فارسی در مدارس ارمنستان، به همراه آرتور مارتیروسیان معاون وزیر فرهنگ آموزش و ورزش ارمنستان از مدرسه دولتی ۳۵ ارمنستان با حدود ۲ هزار دانش آموز بهعنوان یکی از مدارس فعال در بخش فارسیآموزی دیدن کردند.
رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی، دانشآموزان فارسیآموز را سفیران فرهنگی دانست و گفت: گزارش و مشاهدات در زمینه دانشآموزان فارسیآموز این مدرسه حاکی است که مردم ارمنستان با مردم ایران روابط دیرینه فرهنگی دارند و بهعنوان دوست و برادر در کنار یکدیگر هستند.
حجتالاسلام ایمانیپور افزود: در زمینه تقویت آموزش زبان فارسی در ارمنستان تلاش میکنیم و از وزارت علوم و فرهنگ ارمنستان به دلیل ایجاد فضای مناسب آموزشی برای فارسیآموزان تقدیر کرد.
وی ابراز امیدواری کرد در پی فرصتی که برای فارسیآموزان ارمنستان ایجاد شده، در آینده شاهد توسعه روابط دو کشور و گسترش فرهنگ ارمنستان و ایران باشیم.
مارتیروسیان، معاون وزیر فرهنگ ارمنستان با تشکر از رئیس دستگاه دیپلماسی فرهنگی کشور به دلیل بازدید از مدرسه ۳۵ گفت: زبان فارسی از زبانهای مورد علاقه مردم ارمنستان است و در وزارت علوم تلاش خواهیم کرد موانع موجود در زمینه فارسیآموزی برطرف شود و از هیچ تلاشی برای تقویت آموزش زبان فارسی فروگذار نمیکنیم.
مدیر مدرسه ۳۵ هم از حضور ایمانیپور و همراهان وی در این مدرسه ابراز خرسندی کرد و گفت: این دیدار بهطور قطع موجب تقویت روابط و ایجاد شوق و انگیزه در دانشآموزان فارسیآموز ارمنستان بهویژه این مدرسه میشود.
وی با تشکر از جمهوری اسلامی ایران و سفارت و رایزنی فرهنگی ایران در ارمنستان برای حمایت از آموزش زبان فارسی، خاطرنشانکرد: کلاس آموزش زبان فارسی به همت سفارت جمهوری اسلامی ایران تجهیز شده و کتابهای آموزشی امسال برای دانشآموزان به دست مدارس رسیده است.
مدیر مدرسه ۳۵ ابراز امیدواری کرد که در روند آموزش زبان فارسی در زمینه کمی و کیفی ارتقای چشمگیر ایجاد شود.
مدرسه ۳۵ در منطقه «اربونی» با یکهزار و ۵۰۰ دانشآموز، یکی از مدارس فعال ارمنستان در حوزه آموزش زبان فارسی است که ۳۵۰ دانشآموز آن در مقاطع پنجم تا نهم زبان فارسی را بهعنوان زبان رسمی فرا میگیرند.
برپایه این گزارش، حجتالاسلام ایمانیپور با اجرای برنامههای فرهنگی توسط دانشآموزان مورد استقبال قرار گرفت، سپس سرود ملی جمهوری اسلامی ایران و سرود ملی ارمنستان توسط دانشآموزان این مدرسه اجرا شد.
اجرای نمایش آثار سعدی بهویژه حکایتهای گلستان سعدی توسط ۲ نفر از دانشآموزان مدرسه ۳۵ از دیگر برنامههای این بازدید بود.
تومانیان یکی از نویسندگان ارمنستان نیز یکی از حکایتهای گلستان سعدی را نمایشنامهخوانی کرد که بهویژه شعرخوانی او مورد توجه بازدیدکنندگان قرار گرفت.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها